آيا از انتقادهايي که با آنها روبرو مي شويد به عنوان ابزاري براي هر چه غني تر و آيين مند تر شدن استفاده مي کنيد؟ و يا بالعکس واکنش غير متخصصانه از خود نشان مي دهيد؟ آيا به موقعيتي هايي که مي توانيد به نحو احسنت از آنها براي رشد و تعالي خود استفاده کنيد به ديده ي ترديد مي نگريد؟
شکي نيست که پذيرش و هضم انتقاد کار دشواريست، حتي اگر منتقد در نهايت حسن نيت و درستي به اظهار نظر بپردازد. قبول کردن حرف هاي کسي که اشتباهاتتان را به شما گوشزد مي کند امر خوشايندي نخواهد بود؛ اما براي تجلي هر چه بيشتر موفقيت در جامعه، «انتقاد» بايد در ذهن افراد جا بيفتد، در روح آنها سيلان پذيرد و به عنوان پاره اي تفکيک ناپذير از بدنه ي فرهنگي جامعه درآيد.
بحث توانايي يا ناتواني يک انسان به هنگام تقابل با شايستگي هاي فردي مطرح مي گردد و ميدان اين مقابله ظرفيت «انتقاد پذيري» اوست. براي درک صحيح انتقادات، فرد ملزم به فراهم نمودن بستري مناسب است که اگر اين فضاي مناسب پديد آيد، شخص آسانتر مي تواند روند تکاملي خود را طي نمايد و از اين بابت بايد از منتقد تشکر و قدرداني نيز بعمل آورد. اگر بتوانيد يک چنين تحولي را در سير انديشه هاي خود ايجاد کنيد، آنگاه در زندگي فردي و شغلي خود به موفقيت هاي چشمگيري دست پيدا خواهيد کرد.
تحقيقات و تفصيل هاي گسترده در حيطه ي روانشناسي حاکي از اين مطلب است که افراد زبده در هر رشته اي ياد گرفته اند که به انتقادات با ديدي متفاوت از آنچه افراد معمولي دارند، نگاه کنند.
اين افراد انتقاد را به مثابه يک بازخوراند ارزشمند مي پندارند و از آن به عنوان فرصتي کم نظير براي پيشرفت و ترقي استفاده مي کنند. تنها دغدغه ذهني آنها، هدفمند و نظامند کردن اموري است که در دست اجرا دارند و نه تنها هيچ گاه با بدفهمي يا دانش ناکافي با انتقادها برخورد نمي کنند، بلکه نرمش خاصي نيز از خود نشان مي دهند.
افراد حرفه اي به جاي اينکه از انتقاد فرار کنند به آن خوش آمد مي گويند. حتي مي توان گفت به دنبال مشاوران و مستشاراني هستند که پيوسته پيشنهاد کننده ي انتقادات سازنده و گاه دردناک نيز باشند. آنها سپس از اين نظرها به عنوان رهنموني براي پيشرفت مداوم بهره مي جويند.
براي اينکه در زمره مجريان درجه يک قرار بگيريد لازم است تا با روي باز از اظهارنظرهاي ديگران سود ببريد. در اينجا چند گام وجود دارد که مي توانيد با به کار گيري آنها در زندگي روزمره هم پذيرش انتقاد ها را براي خود قابل هضم تر کنيد و هم به نفع خود از آنها استفاده کنيد.
1- کليد توقف را فشار دهيد
مهم است که بتوانيد خونسردي و آرامش خود را حفظ کنيد و حالت تدافعي و بسته به خود نگيريد. يک نفس عميق بکشيد. لازم نيست حرفي بزنيد يا کاري انجام دهيد. اين توقف کوتاه مدت نه تنها به شما کمک مي کند تا خود را موجه سازيد و آماده تان مي کند تا به حرف هاي طرف مقابل گوش دهيد بلکه نشان از توازن فردي و اعتماد به نفس شما نيز دارد. حفظ آرامش در زمان شنيدن انتقاد نشان از آن دارد که شما بر روي خودتان کنترل داريد.
2- مغزتان را روشن و احساساتتان را خاموش کنيد
اين خيلي مهم است که واکنش اتوماتيک احساسي خود را در مقابل انتقادها غير فعال کنيد. در غير اينصورت دستخوش احساسات شده و قادر نخواهيد بود بطور عيني از ارزش انتقاداتي که به شما مي شود آگاه شويد. بيشتر سعي کنيد بر روي واژه ها و حقايق متمرکز شويد نه احساساتي که واژگان و عبارات در شما ايجاد مي کنند. بدون توجه به اين مطلب که فرد مقابل با چه لحني در حال گفتگوست به خودتان بگوييد که اين مطالب صرفاً براي ترقي شما و نه نابود کردنتان بيان مي شود.
3- به دقت گوش کنيد
مشتاقانه به حرف هاي طرف مقابل گوش دهيد. اگر شما ذهن خود را به تکذيب و رد کردن حرف هاي او مشغول کنيد، آنوقت اين امکان وجود دارد که برخي از اطلاعات مهمي را که مي تواند به شما کمک کند تا از اشتباهات خود در آينده اجتناب کنيد و عملکرد کلي خود را ارتقا بخشيد را از دست بدهيد.
4- اشتباهات خود را قبول کنيد
پذيرفتن اشتباهات و اعتراف کردن به آنها به آن معني نيست که شما انسان کارامدي نيستيد و در نظر ديگران فرد ناتوان و شکست خورده اي قلمداد مي شويد. اگر اعتقاد داشته باشيد که انتقاد به نفع شما بوده و از اعبتار بالايي برخوردار مي باشد، مي توانيد به راحتي مسئوليت کامل کاري را که انجام داده ايد را به عهده بگيريد. هيچ چيز و هيچ کس را به دليل اشتباهاتي که از شما سر مي زند سرزنش نکنيد. نيکوست که اگر شرايط را مناسب ديديد يک عذر خواهي ديپلماتيک نيز انجام دهيد: » متاسفم که کارهاي من منجر به يک چنين نتيجه اي شد، قصد من واقعاً چنين چيزي نبود». باز هم اگر شرايط مناسب بود مي توانيد سوال کنيد که اگر پيشنهادي دارند ارائه دهند تا دفعه آينده شما عملکر و کارايي خود را بهبود ببخشيد.
5- اقدام اصلاحي انجام دهيد
زمانيکه به طور کامل به حرف هاي طرف مقابل گوش کرديد و از پيشنهادهاي او براي پيشرفت و بهبود مطلع شديد، اشتياق خود را براي رسيدن به موفقيت هاي بيشتر در آينده نشان دهيد. سپس هر فعاليتي را که قصد داريد انجام دهيد تا اشتباه مرتکب شده ي شما را جبران و يا خنثي نمايد را مطرح کنيد.
6- از حسن نيت طرف مقابل قدرداني کنيد
از منتقد به خاطر بازخوراندش تشکر کنيد و به او بفهمانيد که چقدر حرف هايش برايتان ارزشمند هستند. اين امر نشان مي دهد که شما توانايي آن را داريد که از انتقادها به عنوان وسيله اي براي رشد و پيشرفت خود بهره ببريد، يعني همان فاکتور کليدي که هر رهبر با لياقتي از آن برخوردار است. علاوه بر اين اجازه دهيد که طرف مقابل بداند که شما با روي باز از ساير نظرهاي او در آينده استقبال خواهيد کرد.
در حالي که شنيدن هر انتقادي مي تواند تا حدي دلسرد کننده و مايوس کننده باشد، بايد همواره در ذهن خود مرور کنيد که هر نظر منفي به طور مستقيم در ارتباط است با سرعت بخشيدن به رشد سريعتر و و بازده بالاتر در شما. حتي اگر طرز بيان انتقاد درست نبود، باز هم از خود عکس العمل شديد نشان ندهيد. شما بايد از طرف مقابل متشکر هم باشيد چراکه وقتي انتقاد مي کند همپاي آن براي شما فرصتي به منظور پيشرفت و ترقي فراهم مي آورد.
وبلاگ موفقیت و سلامت 
بیان دیدگاه